Les in Levenskunde

Bij Luzac begeleiden we leerlingen naar een succesvolle toekomst. Daar horen niet alleen een stevig kennisfundament en mooie cijfers bij, maar ook de zogenoemde ‘lifeskills’ die je als volwassene nodig hebt. Die ontwikkelen leerlingen onder andere met onze eigen leerlijn voor Levenskunde. Roberto Oosterwolde, leerlingbegeleider bij Luzac Amsterdam, vertelt hoe onze Levenskunde-leerlijn in elkaar steekt.

Waarom is Levenskunde ontstaan?

‘’Ons onderwijs is kleinschalig en leerlingen gaan bij ons van 09.00 tot 17.00 uur naar school. Dat geeft ons de ruimte om leerlingen meer bagage mee te geven dan vakgerichte lesstof. We vinden het belangrijk om leerlingen niet alleen te ondersteunen in hun cognitieve, maar ook in hun persoonlijke ontwikkeling en mentale welzijn. Daarom krijgt elke leerling individuele leerlingbegeleiding. Daarnaast geven we het vak Levenskunde, waarin leerlingen niet alleen belangrijke vaardigheden leren, maar ook een goed zelfbewustzijn ontwikkelen. Dat is in de wereld van nu heel belangrijk. Uit HSBC-onderzoek blijkt namelijk dat na de coronatijd de prestatiedruk onder jongeren behoorlijk is gestegen, terwijl het mentale welzijn is gedaald.

Het doel van onze Levenskunde-leerlijn is leerlingen autonomie geven binnen hun leerproces, waarna ze het eigenaarschap hebben over alle carrièrestappen die mogen volgen. Leerlingen krijgen de tools voor talentontwikkeling in de breedste zin van het woord. Het gaat even niet om hoe je je wiskundesommen hebt gemaakt. Je leert studievaardigheden zoals plannen en samenvatten, maar óók bijvoorbeeld hoe je jouw persoonlijke effectiviteit versterkt, je kwaliteiten benut of met conflictsituaties omgaat.’’

Hoe is het vak opgebouwd?

‘’Van de brugklas tot en met het voorexamenjaar keren vier opeenvolgende blokken jaarlijks terug: communicatie, persoonlijke effectiviteit, persoonlijke balans en Levenskunde internationaal. Het vak wordt gegeven door onze leerlingbegeleiders en sommige docenten, die  creëren de veilige omgeving waarin leerlingen hun persoonlijke verhalen durven te delen.

Elk schooljaar ontwikkelt de leerling tijdens het eerste blok zijn presentatievaardigheden: van een korte presentatie over je passie in klas 1 tot een Ted talk in het voorexamenjaar.

De opvolgende module ‘persoonlijke effectiviteit’ maakt leerlingen bewust van hun eigen kwaliteiten, gedrag en uitdagingen. Ze ontdekken hun cirkel van invloed en hoe ze anderen kunnen stimuleren in hun ontwikkeling. En binnen het thema ‘persoonlijke balans’ staan hun fysieke en mentale gezondheid centraal.

We sluiten het jaar af met de module Levenskunde internationaal. Leerlingen stappen uit hun eigen bubbel door de verschillen en overeenkomsten met leerlingen uit een ontwikkelingsland te ontdekken. Tijdens de lessen, maar ook door zelf met de leerlingen in contact te komen en een kijkje in elkaars leven te geven. Vorig jaar legden ze bijvoorbeeld een connectie met Indiase leerlingen. Er werden brieven verstuurd, presentaties uitgewisseld en interviews opgenomen. Allerlei onderwerpen kwamen aan bod, zoals klimaat, gebruiken, tradities en eten.

Deze module sluiten we af met een benefietactie voor Globewise, een stichting die zich inzet om het onderwijs in ontwikkelingslanden te verbeteren en voor zo veel mogelijk jongeren toegankelijk te maken. Leerlingen organiseren deze actie grotendeels zelf! Ze weten goed waarvoor ze het doen, waardoor ze graag hun steentje bijdragen. En daarnaast geeft het ze dé kans om al hun nieuwe kennis en vaardigheden, zoals plannen en communiceren, in te zetten.’’

Wanneer heeft Levenskunde haar doel bereikt?

”Als een kind in staat is om eigen keuzes te maken. Bij binnenkomst reiken we de leerlingen de hand. Naarmate de schooltijd vordert, kunnen we die hand langzaam loslaten, omdat leerlingen zelf in staat zijn om hun verantwoordelijkheden te nemen. Zij kunnen hun motivatie ook aanwakkeren op momenten waarop ze iets minder leuk vinden. Die komen ze ongetwijfeld tegen.

De groei die leerlingen doormaken, komt in de studententijd mooi tot zijn recht. Laatst vertelde een leerling die in 2021 zijn diploma bij ons haalde: ‘Op Luzac hadden we vooral door dat we veel aandacht krijgen op het moment zelf, maar dachten we niet aan de vruchten die we er als student van zouden plukken. Ik vind het niet moeilijk om actiepunten te verbinden aan realistische doelen, een planning te maken en kritisch de voortgang te monitoren. Toen ik dat leerde, stond ik er niet bij stil. Maar nu heb ik er heel veel aan’.”